Duurzaam met luchtverwarming (WP)

“Een warmtepomp is alleen rendabel als er sprake is van een goed geïsoleerd huis”.

Op het gebied van duurzame energie komen steeds meer producten op de markt. Zo zijn er zonneboilers, zonnepanelen, warmtepompen en nog veel meer producten. Niet elk huis leent zich voor zonnepanelen, en niet elk huis leent zich voor een warmtepomp. U bent nog niet van het gas af, bij buiten temperaturen lager dan 6 graden zal de luchtverwarmer overgaan naar aardgas. EconVice kan u de meest geschikte oplossing adviseren.

Luchtverwarming combineren met een warmtepomp!

Het halen van de klimaatdoelen draait om het verlagen van onze CO2-uitstoot, niet om volledig van het fossiele gas af te gaan.’

Vele woningeigenaren die een gasgestookte luchtverwarmingsinstallatie hebben vragen zich af, kan ik overstappen naar luchtverwarming in combinatie met een Warmtepomp of een Hybride oplossing!  Indien u een gasgestookte of een indirect-gestookte luchtverwarmer heeft dan is het zeker niet eenvoudig om zomaar over te stappen!  Luchtverwarming is een hoge temperatuurverwarming, dat wil zeggen de warme lucht die naar uw uitblaasroosters wordt getransporteerd wordt in de luchtverwarmer op temperatuur gebracht van gemiddeld 70 graden Celsius.

Voorbeeld

Uw woning heeft in de ochtend dat u opstaat een temperatuur (nachtverlaging 15°C) van 15 graden, u zet de thermostaat op 20°C (dag temperatuur) de luchtverwarmer gaat opstarten. De ruimte temperatuur is 15°C en wordt aangezogen via de retourroosters/retourkanaal naar de luchtverwarmer, de luchtverwarmer gaat deze lucht opwarmen tot 70°C in de luchtverwarmer, doordat de systeemventilator gaat draaien op de juiste ingestelde snelheid ( luchtsnelheid op uw luchtroosters) zal de uitblaastemperatuur ongeveer tussen de 55 en 60 graden bij uw roosters uitkomen. Indien de snelheid en de hoeveelheid toevoerlucht goed is ingeregeld zal dit een comfortabel gevoel geven en uw woning op de juiste en meest zuinige manier opwarmen tot de 20°C die was ingesteld.

Brink Elan 16 + WP onderzijde                    Thermostaat regeling                             Brink buitenopstelling Warmtepomp

Wilt u zoals in het voorbeeld de overstap naar lage temperatuur verwarming maken

Bijvoorbeeld met een Warmtepomp die maximaal tot 40°C opwarmt i.p.v. 70°C zult u bedrogen uitkomen, het comfort wordt niet behaald en u begint te klagen dat u uw woning niet warm krijgt en tevens een hoog stroomverbruik ondervind doordat de warmtepomp langdurig op maximaal vermogen moet draaien!   Dat betekent dat uw uitblaastemperatuur bij uw luchtroosters i.p.v. 55 en 60 graden terug is gelopen naar misschien wel 15°C en over uw wooncomfort maar niet te spreken. Lage temperatuur luchtverwarming is alleen mogelijk als uw woning super geïsoleerd en hiervoor geschikt is. Dus laat u eerst goed voorlichten, laat een thermische scan van uw woning maken en een nieuwe warmteverlies berekening dan pas kunt u hierover een afspraak inplannen met een specialist in lage-temperatuur-verwarming!

• Vraag? Hoe werkt een Warmtepomp!
• U kunt je de warmtepomp vergelijken met een koelkast: een koelkastmotor onttrekt warmte uit het koel- en vriesvak en loost die aan de achterkant van het apparaat. Een warmtepomp doet in principe hetzelfde, maar onttrekt warmte aan de omgeving en geeft die af aan je woning.

Luchtwarmtepomp

Het meest gebruikte type is de luchtwarmtepomp. Deze elektrische warmtepomp zuigt buitenlucht aan, die daar in aanraking komt met vloeibaar koudemiddel. Deze stof heeft een heel laag kookpunt, waardoor de warmte van de lucht er al voor zorgt dat het koudemiddel verdampt tot een gas. Het gas stroomt vervolgens naar een compressor, waar het wordt samengeperst. Door de druk stijgt de temperatuur van het koudemiddel. Het gas reist hierna naar een condensor, waar het afkoelt en weer in een vloeistof verandert – condensatie genoemd. De warmte die bij dit proces vrijkomt, wordt overgedragen aan uw verwarming systeem  hierbij wordt het koudemiddel door een expansieventiel geperst om de druk en temperatuur te verlagen. Hierna begint het proces weer van voren af aan.

Waarmee moet je rekening houden bij een combinatie van een warmtepomp en luchtverwarming

Van het gas af met heteluchtverwarming, kan dat?

Er zijn in Nederland veel woningen met (hete-) luchtverwarming. Vaak zijn dit nog gasgestookte ketels. De binnenlucht wordt door de luchtverwarmer aangezogen uit het huis en vaak ook vermengd met verse lucht van buiten, vervolgens wordt de lucht verhit in de luchtverwarmer, wordt dan via kanalen door de woning geleid en komt ten slotte via roosters in de diverse kamers. Een bekende Nederlandse fabrikant van luchtverwarmers is Brink met gasgestookte modellen zoals de Brink Allure en indirect gestookte modellen zoals de Elan. Een andere bekende fabrikant is het Amerikaanse Lennox.

Enkele veel voorkomende vragen vooraf:

• Vraag            : Kan heteluchtverwarming ook met een warmtepomp?
• Antwoord    :  Als je een indirect gestookte luchtverwarmer hebt, met voldoende vermogen bij een aanvoer temperatuur van 40 -50 graden, kun je de CV-ketel deels vervangen voor een warmtepomp, maar let op het aanwarmen heeft uiteraard veel meer tijd nodig dan in de oude situatie! Bij buiten temperaturen lager dan 6 graden zal de luchtverwarmer overgaan naar aardgas.
• Vraag            : Kan je een gas gestookte luchtverwarmer vervangen voor een warmtepomp?
• Antwoord    : Als je een gas gestookte luchtverwarmer hebt, kun je deze vervangen door een indirectgestookte luchtverwarmer die deels  wordt door een warmtepomp, u bent dan nog niet van het gas af!, hiervoor zijn grotere uitdagingen nodig en de kosten moet u zeker niet verkeerd inschatten. (€. 20.000 of meer), bij buiten temperaturen lager dan 6 graden zal de luchtverwarmer overgaan naar aardgas. Dit heeft grotendeels met ons Nederlands klimaat te maken, winterdag kunnen wij veel minder stroom opwekken waardoor de besparing zal mede door de hoge stroomprijzen tegenvallen.

Keuze van een indirect gestookte luchtverwarmer

We hebben een indirect gestookte luchtverwarmer nodig die bij een watertemperatuur van 50 graden het maximaal benodigde vermogen kan leveren. Het vermogen om de woning goed te kunnen verwarmen is maximaal benodigde vermogen [W] = 26 [K] * de verlieswaarde van de woning [W/K]

In dit voorbeeld kan na isolatie de capaciteit van de luchtverwarmer worden verlaagd naar 26 K *326 W/K = 8476 W, oftewel 8,5 kW. Een indirect gestookte luchtverwarmer is nominaal gespecificeerd op een water aanvoertemperatuur van 70 graden. Een warmtepomp is dan echter heel inefficiënt en verbruikt dan veel energie. We willen de maximale aanvoertemperatuur dus beperken tot ongeveer 50 graden. Onder de 50 graden kunnen moderne warmtepompen wel efficiënt werken.

Een Brink Elan 16 2.0 geeft 11 kW bij een aanvoertemperatuur van 70 graden. Bij een aanvoertemperatuur van 50 graden geeft de Brink Elan 16 2.0 nog 57% van zijn vermogen, dus 6,3 kW. Omdat we 8,5 kW nodig hebben, is dat onvoldoende.

Een Brink Elan 25 2.1  geeft 22 kW bij een aanvoertemperatuur van 70 graden. Bij een aanvoertemperatuur van 50 graden geeft hij nog 55% van zijn vermogen, dus 12 kW. Dat is (ruim) voldoende. We kiezen in dit voorbeeld dus de Elan 25 2.1.

In combinatie met zonnepanelen

Wie een warmtepomp met zonnepanelen (die de warmtepomp van elektriciteit voorzien) combineert, krijgt een ontzettend duurzame manier van verwarmen. Daardoor kun je (deels van het gas af)  Zo’n warmtepomp kan dan de huidige cv-installatie volledig (all-electric) of deels (hybride) vervangen.  In dat laatste geval neemt de warmtepomp het meeste verwarmingswerk voor zijn rekening en springt de cv-ketel zo nu en dan bij.

Nadelen Warmtepomp

Ja deze zijn er echter ook. “Een warmtepomp is alleen rendabel als er sprake is van een goed geïsoleerd huis”.  Als de warmtepomp te hoge temperaturen moet leveren op koude dagen, loopt het rendement sterk terug, bij buiten temperaturen lager dan 6 graden zal de luchtverwarmer overgaan naar aardgas.

Kosten Warmtepomp

Ook is de investering hoger dan voor een cv radiatoren installatie. Bovendien moet daarbovenop soms geïnvesteerd worden in vloerverwarming of lage temperatuur-radiatoren.” In combinatie met indirect gestookte luchtverwarming ligt de lat nog hoger, luchtverwarming is een hoge temperatuur verwarming (70/80 °C) hierbij speelt de isolatie van de woning een nog grotere rol.

Advies

Laat uw woning door een professioneel bedrijf, oftewel een thermograaf, die warmtebeelden kan maken en analyseren. Je herkent hem aan Level I certificering van het Infrared Training Center. Vraag naar aantoonbare ervaring met bouwkundige thermografie.

Zodra er na een uitgebreid rapport en een nieuwe verwarmingstransmissie berekening is gemaakt, kan bekeken worden wat van mogelijkheden er voor uw woning zijn om een eventuele overstap te maken naar een duurzame lage temperatuur verwarming.

Woningscan zicht op bouwkundige problemen per bouwperiode (eigenhuis.nl)

“zorg dat eerst de buitenkant goed is!, voordat u binnenshuis duurzame installaties laat installeren”

Elektrische tijdsnet

Op steeds meer plekken in ons land is het elektriciteitsnetwerk overbelast. Als de overheid niet ingrijpt, verandert dat de komende jaren niet! Als wij in Nederland met zijn allen nu zouden overstappen naar een warmtepomp, betekent dat ook dat het elektrische tijdsnet hierop moet worden aangepast. Dat kost niet alleen veel geld, maar een flinke uitdaging om dit te kunnen realiseren, Vooral vakmensen moeilijk zijn te krijgen!

Isolatie

Om te voorkomen dat de warmte uw woning te snel verlaat, is goede isolatie noodzakelijk. Isoleren gaat verder dan muren alleen. Ook vloeren, daken, ramen en buizen leveren met goede isolatie een optimaal rendement. Om te voorkomen dat uw huis “potdicht” wordt, is goede ventilatie noodzakelijk. Wanneer uw huis goed wordt geïsoleerd, bespaard u al snel 50% op uw energienota.

Isoleer de woning waar mogelijk

 De eerste stap is isoleren, het verlagen van het thermische verlies van de woning. Daardoor bereik je 3 belangrijke zaken.

• Je verlaagt het warmteverlies van de woning, en daarmee het energieverbruik van de woning.
• Je verlaagt het maximale vermogen van de warmtepomp, en daarmee verlaag je de investeringskosten van de warmtepomp.
• Je verlaagt de maximale temperatuur van het CV water dat de warmtepomp moet maken, waardoor de warmtepomp minder energie zal verbruiken.

Benut de mogelijkheden voor spouwisolatie, dakisolatie, isolatie van vliering, HR++ glas en/of vloerisolatie. Isoleren heeft qua investering meestal het hoogste rendement.

Stel dat de verlieswaarde na isoleren gedaald is met 30%, dus van 465 W/K naar 326 W/k. Dit zorgt ervoor dat er minder energie nodig is om de woning te verwarmen (in dit voorbeeld gaat het verbruik terug naar 70% * 2700 = 1890 m3 gas, en dus ook 30% lagere energiekosten). Tevens zorgt het ervoor dat de capaciteit van de luchtverwarmer en van de warmtepomp lager kan (dus veel lagere investering) en dat de uitblaastemperatuur lager kan (dus hogere efficiëntie van de warmtepomp, lager energieverbruik en lagere energiekosten). Op isolatie zitten vaak nog interessante subsidiemogelijkheden.
Kortom, isoleren waar het redelijkerwijs mogelijk is, is stap-1.

Ventilatie

Een comfortabel binnenklimaat heeft een goedwerkend ventilatiesysteem nodig. Ventileren is noodzakelijk in een energiezuinige woning. Droge frisse lucht wordt sneller warm dan vochtige lucht, waardoor uw verwarmingssysteem minder hoeft te stoken. Natuurlijk moet de ventilatie zo uitgebalanceerd worden, dat er niet te veel warmte naar buiten gaat.
Gelukkig zijn er momenteel verschillende gebalanceerde ventilatiesystemen, die dit alles nauwkeurig in de gaten houden. En, goede ventilatie draagt bij aan uw gezondheid!

Maatregelen die u zelf kunt nemen

Natuurlijk kunt u ook zelf uw steentje bijdragen. Door simpele maatregelen als bijvoorbeeld spaarlampen en stand by killers, bespaart u snel en gemakkelijk op uw energienota.

• Let bij de aanschaf van nieuwe apparaten altijd op het energielabel. Een  koelkast, vaatwasser of wasmachine met het label A+++
• Zet apparaten die niet gebruikt worden helemaal uit in plaats van op de stand-by stand. Zorg ervoor dat er niet onnodig lampjes branden. Ook telefoonopladers.
• Zet de vaatwasser en wasmachine alleen aan als ze vol zitten.
• Dak, muur en kruipruimte-isolatie aan laten brengen, Isoleer het huis goed om zoveel mogelijk warmte binnen te houden. Doe de gordijnen dicht als het buiten koud is en vervang enkelglas door HR++
• Zet de verwarming een graadje lager. Met 1 graden minder kan je al 7% energie besparen, trek een warmere trui aan.

BRINK HRE / INTERGAS HRE  HYBRIDE

Brink/Intergas HRE + Xtend Hybride warmtepomp

Deze hybride warmtepomp is een ideale oplossing voor renovatieprojecten en dus voor woningcorporaties. ‘De hybride pomp is hét middel om de klimaatdoelstellingen te halen’, stelt Peter Cool, technisch directeur van Intergas. ‘Het halen van de klimaatdoelen draait om het verlagen van onze CO2-uitstoot, niet om volledig van het fossiele gas af te gaan.’

De fabrikant van warmteoplossingen produceert volledig elektrische, hybride warmtepompen en traditionele verwarmingssystemen. ‘De investering die nodig is om oudere woningen volledig van het gas af te halen, zijn enorm. Voor hetzelfde bedrag kun je in meerdere woningen of complexen hybride warmtepompen installeren zodat meerdere huishoudens 70 tot 80 procent minder gas  verbruiken’, legt Cool uit. Marketingmanager Ralf Jansen vult aan: ‘In Nederland wordt 8 miljard kuub gas verbruikt in de gebouwde omgeving. Stel dat we een miljoen woningen overzetten op een hybride pomp, dan verbruiken we zoveel minder fossiel gas en stoten we zoveel minder CO2 uit, dat we de klimaatdoelstelling met gemak halen.’

Voordeliger dan warmtenet

Een Intergas XTEND warmtepomp werkt samen met een traditionele cv-ketel. De cv blijft zorgen voor warm tap- en douchewater, de XTEND levert warm water voor de vloerverwarming of voor een ander lagetemperatuur-systeem. ‘De binnenunit van de XTEND is klein, want slechts 17 centimeter breed en hoeft dankzij de open verdeler niet pal naast de cv-ketel te hangen. Dit betekent dat bij een renovatie minder maatregelen en dus lagere kosten nodig zijn om de hybride pomp te plaatsen.’ Het plaatsen van een XTEND is ook voordeliger dan aansluiting op een warmtenet. Jansen: ‘Van onze contacten bij woningcorporaties horen we dat de investeringen in het aanleggen van een warmtenet en het aansluiten van woningen en appartementen hierop, erg hoog zijn gezien de levensduur en afschrijvingstermijn.’ Door de stijgende gasprijs is de terugverdientijd van een hybride warmtepomp gedaald. ‘Natuurlijk ga je wel meer elektriciteit verbruiken, dat is ongeveer 10,2 kWh tegen 1 kuub gas. En die elektriciteit kun je opwekken met schone bronnen.’

Labelverbetering

Met de nieuwste hybride warmtepomp van Intergas verbetert het energielabel met een of twee stappen. Jansen: ‘En het verlengt de levensduur van de cv-ketel. Stel, een cv is vijf jaar oud. Zet er een hybride pomp naast en dan hoeft die cv niet meer zo hard te werken. Vervolgens gaan beide installaties vijftien jaar mee en zijn ze op ongeveer hetzelfde moment aan vervanging toe. En dan kun je over op de techniek en warmteopwekkers die er dan zijn. Dat kan all electric zijn, gasloos, maar ook een verwarmingssysteem op groen gas of waterstof. Wat het wordt, weten we nu nog niet, de ontwikkelingen gaan razendsnel.’

Natuurlijk is de volledig elektrische warmtepomp ook een duurzame oplossing. Cool: ‘Maar woningen van voor 2000 zijn daar niet geschikt voor, omdat die in de regel een hoogtemperatuur-verwarmingssysteem hebben. Er is dan een grote investering nodig in bijvoorbeeld de aanleg van vloerverwarming of wandconvectoren die op lage temperatuur een woning voldoende kunnen verwarmen.’

‘Met de nieuwste hybride warmtepomp van Intergas verbetert het energielabel met een of twee stappen.’

De toekomst

Intergas ontwikkelt zelf producten en beschikt daardoor over meerdere octrooien. ‘We werken nu aan een cv met een geïntegreerde hybride warmtepomp en aan een hybride monoblok. Vooral deze laatste innovatie is zeer geschikt voor corporaties, omdat die ingezet kan worden als een collectieve oplossing voor meerdere woonunits. Vanuit de buitenunit op het dak kan de luchttoevoer naar meerdere woningen gestuurd worden.’

Warmtepomp zonder buitenunit

De volgende stap is de ontwikkeling van een hybride warmtepomp zonder buitenunit. Jansen: ‘Hugo de Jonge, de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, gaf onlangs nog aan dat niet alle gestapelde bouw geschikt is voor een pomp met buitenunit door geluidseisen en ruimtegebrek. Daar spelen we met een pomp zonder buitenunit op in. ’ Tot slot investeert Intergas in het geschikt maken van warmte-installaties voor andere gassoorten zoals biogas, waterstof en groen gas. ‘Zodat als je in 2026 kiest voor een oplossing van Intergas en we massaal overgaan op een andere gassoort je geen nieuw toestel hoeft aan te schaffen.’

Meer weten over de producten van Intergas?
Check: www.intergas-verwarming.nl