Hoe en wanneer isoleren?

Woning isoleren

Zoals we allemaal weten is verwarming de grootste verslinder van het energiebudget van een woning. Meer dan 75% van de energie binnen een woning gaat op aan verwarming. Wil je besparen, dan is het zinvol om als allereerste de woning optimaal te isoleren en dan de verwarming van de woning aan te pakken.

• Isoleren bespaart je jaarlijks tot €. 900,00 op je energierekening!
• Isoleren draagt bij aan een beter wooncomfort!
• Isoleren verhoogt de waarde van je huis!
• Er zijn subsidies actief in grote delen van ons land!

Hier is de eenvoudigste vuistregel de volgende. Wat je niet verbruikt moet je niet betalen.
Minder verbruiken doe je in de eerste plaats door een woning goed te isoleren.
Het is trouwens een verkeerd beeld dat je een woning kunt over-isoleren. Onze bedrijfswoning is zeer goed geïsoleerd, en  hebben geen probleem met te veel vocht in de woning. De gemiddelde vochtigheidsgraad is trouwens gemiddeld 45%, wat zelfs aan de droge kant is. Je moet natuurlijk voldoende ventileren! Elke ochtend de vensters (vooral van de slaapkamers) 20 minuten op ventilatie stand is voldoende om de kamers goed te verversen, zonder dat er teveel kostbare warmte verloren gaat. Na het nemen van een douche of bad is het eveneens zinvol om de badkamer gedurende een kwartier te verversen, aangezien het vocht anders niet weg kan. Ook hier gebruiken wij natuurlijke ventilatie door de venster op ventilatie stand te zetten.

Het voordeel van een natuurlijke ventilatie is dat het geen energie kost om te ventileren. Bovendien is een ventilatiesysteem duur in de aanschaf. Het enige nadeel van vensters met ventilatie stand is dat je handbediend moet werken. Je moet dus in elke kamer de vensters openen en achteraf weer sluiten.

Ventileren is eenvoudig, isoleren is dat minder. Isoleren vraagt altijd een investering en heel wat werkuren. Oftewel ben je handig en breng je dakisolatie zelf aan, of je laat deze werkzaamheden door derden doen, maar dan kost het een aardige cent meer…
Sommige vormen van isolatie kunnen ook alleen worden gedaan tijdens de bouw van een woning of bij renovatiewerkzaamheden, zoals vloerisolatie.

Vloerisolatie

Vloerisolatie het minst vanzelfsprekend van alle vormen van isolatie. Indien je van plan bent om een woning te bouwen is het zinvol om aan vloerisolatie te denken. Normaal gezien gaat elke bonafide aannemer en architect hieraan denken, maar zoals iedereen weet is het altijd zinvol om een bouwadvies goed op te volgen. Het zou toch bijzonder spijtig zijn als je moet vaststellen dat ze hier niet aan gedacht hebben.

Dakisolatie

Zoals de meeste mensen weten stijgt alle warmte in een woning. Het enige dat deze stijgende warmte kan tegenhouden is natuurlijk het dak. Vandaar dat dakisolatie zo belangrijk is. Hoe meer je onder je dak kunt plaatsen, des te beter. Hoe dikker de isolatielaag, des te meer isolerend effect er zal zijn. Er bestaan bepaalde producenten van dunne isolatielagen (van amper 2cm), maar het effect hiervan wordt in verschillende testen betwist. Over het algemeen heeft een huis voldoende ruimte tussen de kepers om een degelijke laag isolatie aan te brengen. De dikte van deze laag bedraagt liefst 12cm, maar meer is beter! Het is wel heel belangrijk om de isolatie correct te plaatsen. Hiermee dient u vooral te letten op het dampscherm. Dit is een reflecterende laag (soms aluminiumfolielaag), die je waterdicht moet aftapen. Dit dampscherm kan je het best aftapen met watervaste tape (ducktape). Het dak moet dus ook winddicht worden gemaakt door middel van dit dampscherm. Ventilatieverlies is vaak erger dan convectieverlies! Laat je dus goed informeren voordat je hieraan begint!

Muurisolatie

Muurisolatie is natuurlijk ook een belangrijke factor. Het feit dat een appartement of rijtjeswoning minder moet worden verwarmd dan een 2 onder 1 kap woning, en deze op zijn beurt minder dan een vrijstaande woning, heeft alles te maken met het aantal buitenmuren en dus het totale oppervlak. De beste vorm voor een goede energiewoning is er een eentje met een zo klein mogelijk buitenoppervlak, namelijk de kubusvorm.
Hoe meer dakkapellen, hoeken en uitbouwen een woning heeft, des te meer energie je zult verbruiken voor het afkoelen of opwarmen van deze woning. Ik heb nog geen passief huis gezien met veel uitsteeksels in zijn vorm. (waarschijnlijk omdat de eigenaar hier ook geen belang aan hecht, maar wel aan de energiebesparing van de woning). Wees niet te zuinig met de muurisolatie. 6cm is echt wel het uiterste minimum. Ook hier is de regel, hoe meer hoe beter. Let ook op voor koudebruggen. Dit zijn punten waar de buitenmuur de binnenmuur raakt, waardoor er een rechtstreeks contact is tussen buiten en binnenmuur. Koudebruggen zijn de belangrijkste oorzaak van vochtplekken in de woning (en dus ook schimmel). Zolang deze koudebruggen niet worden aangepakt, zullen de vochtplekken blijven.
Ideaal is dat er tussen de isolatielaag en de buitenmuur ook nog een centimeter luchtspouw is. Vergeet niet dat lucht de beste isolator is. Lucht dat gevangen zit in isolatiemateriaal of tussen verschillende lagen glas wordt constant gebruikt!

De buitenmuur fungeert als waterscherm. Regen valt op de muur en wordt in en langs de steen afgevoerd. De luchtspouw maakt het ook mogelijk dat de natte baksteen aan de achterzijde kan drogen (vandaar dat er ook ventilatiegaatjes worden voorzien in het voegwerk). De binnenmuur wordt op zijn beurt geïsoleerd. Dit is niet alleen om esthetische redenen, maar ook om de binnenmuur tochtdicht te maken.

Tot slot nog dit.

De afwerking van de binnenmuur kan de isolatie beïnvloeden. Zo heeft dik behangpapier een gunstiger effect op de isolatie dan verf. Wie echt kwalitatief wil afwerken (dit zit hier nog in de pipeline voor binnen enkele jaren) kan dit doen met kurk. Dit natuurlijke materiaal isoleert nog beter dan behangpapier.

De gevoelsmatige temperatuur binnen kan je eenvoudig bepalen. Meet de temperatuur van de lucht en van de muur. Maak nu het gemiddelde en je hebt je gevoelstemperatuur. Dit is zeer belangrijk, want deze temperatuur bepaald hoe warm of koud we het hebben en gaat ons verwarmingsgedrag beïnvloeden. Koude muren zijn dus best te vermijden. Houten binnenmuren of bezet met kurk zijn dus de beste optie.

Een bestaande woning (periode 1960) heeft een gemiddeld verbruik van 200 kWh/m² per jaar. Een nieuwbouw woning heeft al een reductie en verbruikt gemiddeld 100 kWh/m² per jaar. Een laagenergiewoning zit rond de 75 kWh/m² per jaar en een passiefwoning zit rond de 15 kWh/m² per jaar. De investering in isolatie helpt natuurlijk de energiefactuur te drukken, zodat op zelfs korte termijn de meerkost kan worden terugverdiend.

Beglazing

De beglazing van een woning is natuurlijk een even belangrijke keuze dan de dak of muurisolatie. De keuze van vensters hangt voor een groot stuk van smaak af, maar ook onderhoud. U kunt kiezen voor kunststof kozijnen, waardoor je niet om de zoveel jaar moet schilderen om het kozijn mooi te houden. Zelfs harde houtsoorten vragen onderhoud. Wie vandaag bouwt of nieuwe vensters plaatst, kiest best voor extra isolerende beglazing (hoogrendementsglas). Hoe lager de K-waarde, hoe meer de ruit isoleert. Dubbele beglazing heeft een K-waarde van 2,8 (K2,8), hoogrendementsglas is K1,1 of zelfs al lager. Een extra filter tussen de twee glazen zorgt voor reflectie van warmte en/of koude. Je kunt eenvoudig de test doen door met een aansteker naast de ruit de reflecties te tellen. Hoogrendementsglas laat 2 sterke en 1 zwakkere reflectie zien, gewone dubbele beglazing 2 normale reflecties. Dit trucje werd me meegedeeld door de leverancier van de buitenvensters en deuren.
Een bijkomende effect van hoogrendementsglas is zijn geluidsdempend effect.

Reflecterende folie

Reflecterende folie bestaat er voor verschillende toepassingen. Zo heb je goedkope reflectie folie voor achter de radiatoren. Wie natuurlijk vloerverwarming heeft (of muurverwarming) zal hieraan weinig hebben. Wel opletten als je deze werkzaamheden zelf  uitvoert! Je zou wel eens kunnen schrikken van het gewicht van één radiator. Zorg dat je hulp hebt om dit karweitje te doen.

Er bestaat ook reflecterende folie om op de binnenruiten te plakken, waardoor de isolerende waarde van de beglazing nog gaat stijgen. Deze folie is bekend onder de naam luxafoil. Meer hierover kan je nalezen op www.luxafoil.eu.

Rolluiken en screens

Rolluiken hebben bij velen een voorkeur boven screens. Ten eerste beschermen ze de ramen tegen het guur weer, ze zorgen voor een betere inbraakbeveiliging, ze verduisteren, houden de zon buiten in de zomer en de warmte binnen tijdens de winter. Dakvensterrolluiken houden ook het lawaai van de regen buiten.
Je hebt verschillende groepen rolluiken, maar er springen er 2 types uit, namelijk de inbouw en de opbouw.

Inbouwrolluiken worden normaliter bij het begin van de bouwwerkzaamheden geplaatst. Het is onbegonnen werk om dit achteraf te realiseren. Inbouwrolluiken worden vaak gemaakt van holle kunststof latten. De isolatiewaarde is goed, maar gevulde types zijn iets beter. Aangezien de rolluik in een bak zit (in huis), maakt het veel lawaai als ze deze rolluiken optrekt of neerlaat. Als de wind op deze rolluiken zit hoor je binnen goed wat het weer buiten doet.
Opbouwrolluiken zijn esthetisch (aan de buitenzijde van een gebouw) niet zo interessant, maar de laatste types zien er ook niet zo onaardig uit. Meestal worden de profielen gemaakt van aluminium en gevuld met isolatiemateriaal (isolatieschuim). Aangezien rolluik en bak aan de buitenzijde zitten, heb je van windstoten , regen e.d. minder geluidshinder. Onze grote rolluik achteraan (met een elektromotor) is ook fluisterstil tegenover een gelijkaardige rolluik met eenzelfde motor op een inbouwrolluik.

Screens hebben weinig voordelen. Bij teveel wind kunnen ze scheuren en worden dan vaak voorzien van een windmeter. Screens beschermen niet tegen wind, koude, inbraak enz. Rolluiken kunnen in uw woning voor een enorme verhoging van het comfort leiden. Vroeger was het (zelfs met 4 seizoenenglas) een binnentemperatuur van +/-27°C bij buitentemperaturen van +/-35°C. We kunnen hierdoor de temperaturen drukken tot 21°C bij dezelfde buitentemperatuur. Wij hebben dus daardoor geen energieverslindende airconditioning nodig.

Garagedeuren

Bij de keuze van de garagedeur is het zinvol om niet te vergeten dat deze deur ook geïsoleerd moet zijn, om warmteverlies te vermijden.
Enkel als de garage los staat van de woning is een geïsoleerde garagedeur niet echt nodig.

Tips:

1. Zorg voor voldoende luchtvochtigheid, maar ook niet teveel. Een te droge lucht gaat de slijmvliezen uitdrogen en irritaties aan de ogen geven. Bovendien krijg je zo meer ophoping van huisstof. Te vochtige lucht gaat schimmels veroorzaken en ook gezondheidsklachten. Bovendien moet je meer energie stoppen in een vochtige woning om deze op te warmen. Ideaal is een luchtvochtigheid van rond de 40 à 50 procent.
2. Isoleer voldoende. Het is een mythe dat je kunt overisoleren. Hoe meer hoe beter. Bij het isoleren moet je letten op twee belangrijke eigenschappen van het isolatiemateriaal, namelijk de lambda-waarde (hoe kleiner hoe beter) en de dikte van het materiaal (hoe dikker hoe beter).
3. Ga zorgvuldig te werk bij het plaatsen van isolatie, zoals dakisolatie. Zorg dat je een hermetisch dampscherm voorziet aan de onderzijde van het isolatiemateriaal. Sluit het dampscherm af met tape om alle kiertjes te vermijden. Controleer met een rookpluimpje of er nog tochtspleten zijn en sluit deze af.
4. Je kunt bij de plaatsing kiezen voor biologische materialen, zoals houtvlokken, papiervlokken, vlas etc.
5. Vergeet bij de bouw of verbouwing ook niet om de vloer te isoleren. Het zou zonde zijn dan je opgescheept zit met een kille vloer en dat langs die weg warmte verloren gaat.
6. Kies bij de plaatsing van ruiten voor hoogrendementsglas. Het zal de koude buiten houden in de winter, maar ook beschermen tegen oververhitting in de zomer.
7. Let goed op dat je geen koudebruggen hebt in je woning. Dit is rechtstreeks contact tussen de binnenmuur en de buitenmuur. Hierdoor kruipt de koude naar binnen, waardoor er koude plekken ontstaan op de binnenmuur. Op deze koude plekken gaat vocht uit de lucht condenseren en schimmel veroorzaken. Ook gaat langs die weg warmte verloren.
8. Een muur verven is leuk, maar een muur behangen met dik vlies papier gaat de muur warmer doen aanvoelen en de binnenmuur extra isoleren. Wil je levenslang genieten van een goed geïsoleerde binnenmuur, waarbij je achteraf ook geen onderhoud meer hebt, kies dan voor kurk op de muren. Enkel de kostprijs is hier nadelig.
9. Kies voor extra bescherming aan de buitenzijde van de ruiten. Een screen biedt een prima oplossing om de hete zomerzon van de ruiten af te houden. Beter nog zijn rolluiken. Ze zorgen voor een prima inbraakpreventie, houden de koude, wind en regen van de ruiten in de winter en de herfst en schermen de ruiten volledig af van de hete zomerzon. Kies voor alu-rolluiken die opgespoten zijn met PU-schuim. Deze hebben een betere isolatiewaarde. Opbouwrolluiken krijgen de voorkeur, aangezien de rolluikbak aan de buitenzijde zitten. Hierdoor zijn er minder tochtproblemen.
10. Isoleer rolluikkasten van inbouwrolluiken. Over het algemeen komt er veel koude en toch langs deze bakken in de woning. Let wel op dat je de werking van de rolluik niet belemmert.
11. Hang extra dikke gordijnen aan de vensters. Deze voorkomen dat de binnenlucht in contact komt met de koudere ruiten. Het geeft vooral een subjectief warmtegevoel.
12. Vermijd dat gordijnen over radiatoren hangen. Hierdoor kan de warmte onvoldoende in de woning rondcirculeren. Staande radiatoren krijgen daarom de voorkeur, maar ook radiotoren onder een vensterbank zijn beter dan radiatoren achter een gordijn.
13. Plaats reflecterende folie achter alle radiatoren. Het heeft geen zin dat convectoren (die warme lucht produceren) de warmte naar de muur stralen en zo verloren laten gaan. Je kunt dit ook doen bij elektrische radiatoren.